Week 48: Dit is de belangrijkste grafiek die ik in tijden zag

Vorige week publiceerde het Internationaal Energie Agentschap (IEA) zijn World Energy Outlook. Hierin beschrijft het agentschap hoe de wereldwijde energievoorziening er in de toekomst uit gaat zien.

(Ok. Wacht. Dat is niet helemaal correct. Het IEA zegt zelf dat het niet voorspelt hoe de energievoorziening er in 2030 of 2040 eruitziet. Dat is immers afhankelijk van politieke keuzes die nog gemaakt moeten worden. Om de politici daarbij te helpen, verkent het IEA in dit rapport daarom verschillende scenario’s: zo zou de toekomst eruit kúnnen zien. Het IEA verzamelt een heleboel data en heeft complexe computermodellen, en doet aan de hand daarvan uitspraken over hoe de energietransitie zich zou kúnnen ontwikkelen. Het is goed om dat in het achterhoofd te houden.)

Dit rapport van het IEA is heel belangrijk. Ambtenaren, politici en (fossiele) energiebedrijven gebruiken het om keuzes te maken. Moet een mijnbouwbedrijf op zoek naar een nieuwe steenkoolmijn? Om die vraag te beantwoorden zal een werknemer van dat bedrijf onder meer naar de World Energy Outlook van het IEA kijken. Wat is de te verwachten steenkoolvraag in 2030 en 2040? Dit rapport stuurt dus politieke en economische beslissingen.

Vanwege dit belang wordt het IEA soms stevig bekritiseerd. Zo onderschat het rapport stelselmatig de opkomst van zonne-energie, zoals blijkt uit onderstaande grafiek van Carbon Brief.

(Ik ben heel benieuwd waarom deze onderschatting zo groot is. Suggesties? Reply even op deze mail.)

Ik toon deze grafiek van Carbon Brief omdat ik je wil laten zien dat kritiek op de aannames van IEA zeer goed mogelijk is. Maar het is een andere grafiek waarover ik het in deze nieuwsbrief wil hebben. Namelijk: de grafiek die hoort bij het scenario waarbij de wereld volgens het IEA niet al te veel opwarmt (minder dan 1,65 graden Celsius).

Dit scenario noemt het IEA het Sustainable Development Scenario (SDS). Het geeft een toekomstbeeld van wat er allemaal moet gebeuren om de wereldwijde klimaatcatastrofe in de hand te houden.

Hier is-ie:

Wat een kleurenpracht he? Een stukje uitleg: die bovenste rode lijn representeert de groeiende CO2-uitstoot als de wereld op de huidige manier doorgaat met het verstoken van fossiele energie. De bovenste lichtblauwe laat zien hoe de energiegerelateerde CO2-emissies zich ontwikkelen als al het voorgenomen beleid ook daadwerkelijk wordt uitgevoerd.

Maar waar het in deze grafiek om draait, is de regenboog daaronder. Al die maatregelen zijn nodig om de CO2-uitstootreductie te realiseren die nodig is voor SDS, het scenario waarbij de wereldwijde klimaatcatastrofe in de hand blijft. Al die blauwe banen gaan over energie-efficiëntie. Al eerder schreef ik dat dit de allergoedkoopste manier is om CO2-reductie te realiseren. Al die groene banen gaan over energieopwekking: zon, wind, biobrandstoffen, waterkracht. Geel is kernenergie. En alle rode banen zijn overige CO2-reducerende maatregelen: elektrisch autorijden, het hergebruiken van CO2, gedragsveranderingen.

En dit gaat dan alleen nog maar over de energiegerelateerde CO2-uitstoot. De cementindustrie, of de vlees- en zuivelindustrie, zit hier nog niet eens bij.

Ik vind het een ontnuchterend plaatje. Natuurlijk kan je kritiek hebben op de aannames van het IEA. Misschien gaat het met zon nog wel veel sneller dan we nu denken. Misschien gaat kernenergie harder of gaan we ineens veel meer energie besparen dan we hadden gedacht. Maar wat het vooral laat zien is dat er niet één oplossing is voor het klimaatprobleem. We don’t get to pick and choose.

Dat lijkt me een belangrijke waarheid om in je achterhoofd te houden, voor wanneer iemand beweert dat we ‘gewoon’ op kernenergie of zonne-energie of Tesla’s of een vegetarisch dieet moeten inzetten. Dat zijn helemaal geen alternatieven voor elkaar. Er is geen silver bullit. Alles is nodig, en het is allemaal belangrijk.

En we zullen er jarenlang ons best voor moeten blijven doen.