De Amsterdamse nacht maakt een ingrijpende verandering door. Vier jaar geleden nog maar hieven duizenden Amsterdammers op de Noordermarkt het glas tegen de vertrutting van hun stad, inmiddels heeft de gemeenteraad aan zeven clubs en discotheken een 24-uursvergunning gegeven. “Eindelijk krijgt het nachtleven de allure die bij Amsterdam past”, verzucht hoofdstedelijk nachtburgemeester Mirik Milan.
Vooral de opkomst van Berlijn als creatieve hoofdstad van Europa heeft volgens een belangrijke rol gespeeld bij de versoepeling van de Amsterdamse horecaregels, denken veel betrokkenen. “Berlijn maakt duidelijk hoe belangrijk een bruisende creatieve industrie voor een stad kan zijn”, zegt nachtburgemeester Milan. “Daardoor is het belang van de versoepeling van de horecaregels veel beter uit te leggen. Zelfs CDA, SP en PvdA staan nu positief tegenover de 24-uursvergunningen.” Ook volgens Sander Groet, initiatiefnemer van Club Air en de nieuwe club Twenty4Amsterdam, is de stad op de goede weg. “Amsterdam krijgt weer de magneetfunctie die het vroeger had. Ik ken mensen die naar Berlijn waren verhuisd maar nu terugkomen omdat het hier weer bruist.”
Meer recent is de komst van Eberhard van der Laan volgens veel betrokkenen een cultuuromslag geweest. “Sinds zijn komst is iedereen uit de loopgraven gekomen”, zegt Edward Liddiard van actiegroep Ai!Amsterdam. “Bij Cohen vonden klagers altijd een gewillig oor. Van der Laan is veel pragmatischer. Hij zegt tegen de klagers: ‘ga eerst eens met de ondernemers om de tafel.’” Ook zijn nachtcollega Milan heeft lovende woorden voor Van der Laan: “De burgemeester heeft echt durf getoond met de 24-uursvergunningen. Hij wil internationaal meelopen en ziet het belang van de nacht daarbij.”
Tekenend voor de nieuwe verhoudingen is de verantwoordelijke houding die de clubs die nu een 24-uursvergunning krijgen tentoonspreiden. Zo laat TrouwAmsterdam geen mogelijkheid onbenut om te benadrukken dat het niet zeven dagen per week 24 uur lang open gaat: “We krijgen soms al mensen die om 12 uur op dinsdagmiddag opbellen met de vraag wat er nu draait”, lacht Kyara van Loenen. “Maar daar is Amsterdam nog helemaal niet klaar voor.”
Ook Staas Lucassen, initiatiefnemer van de tijdelijke club Pand 14 op een industrieterrein in Amsterdam-Zuidoost, benadrukt dat hij de 24-uursvergunning met mate wil gaan gebruiken: “Het is voor ons vooral belangrijk dat we onze feesten op het openbaar vervoer kunnen laten aansluiten.” Lucassen ziet de nieuwe vergunning in de eerste plaats als een verantwoordelijkheid: “We hebben nu een voorbeeldfunctie voor de stad en willen daarom een betrouwbare en georganiseerde partner van de gemeente zijn. We willen niet een soort tweede Club Dino’s (voormalig Amsterdams nachtcafé dat naar herhaalde overtredingen in 2004 de deuren moest sluiten, TJ) worden.”
De veranderde verhoudingen in de stad worden bij uitstek zichtbaar rond Ai!Amsterdam. Vier jaar geleden was het deze actiegroep die een massaal protest op de Noordermarkt organiseerde tegen de ‘vertrutting van Amsterdam’. Inmiddels is de toon van de actiegroep veranderd. “We blijven natuurlijk waakzaam”, zegt Liddiard. “Maar de noodzaak voor actie is op dit moment weg.”
Dit artikel verscheen eerder op het permablog van De Nieuwe Pers.