De afgelopen week heb ik voorstanders, tegenstanders, ngo’s, energiebedrijven, warmtebedrijven, politici, kleine en grote industrieën een conceptversie gestuurd van mijn analyse over warmtenetten. Daarop kwamen veel reacties – dank nog daarvoor.

Eén punt wil ik het graag even met u over hebben. Namelijk: de energierekening van huishoudens met stadsverwarming. Alle tegenstanders die ik sprak hebben dit bovenaan hun lijstje met bezwaren staan: warmte via een warmtenet zou duurder zijn dan warmte via het verbranden van gas. Dat zou tegen de wet zijn en dus stom.

In alle eerlijkheid: ik vind dit niet zo’n sterk punt.

Uit onderzoek van Radar en Easyswitch blijkt dat warmtenetgebruikers gemiddeld 167 euro per jaar meer kwijt zijn. Op het oog hebben de tegenstanders dus gelijk. Dit zou in strijd zijn met de Warmtewet, waarin verankerd is dat warmtenetgebruikers niet meer dan anderen voor hun warmte zouden mogen betalen.

Radar en Easyswitch baseren die 167 euro echter op een vergelijking met de allergoedkoopste gasleveranciers. Tjaa. Niet heel Nederland heeft een contract met de goedkoopste leverancier. Wanneer stapte jij voor het laatst over naar de goedkoopste gasleverancier? Als dat niet heel recent was, dan valt de vergelijking met jouw energierekening alweer een stuk minder scheef uit.

Maar veel belangrijker nog, is dat ik zelfs van een prijsverschil van 167 euro per jaar niet heel wakker kan liggen. Dat is nog geen veertien euro per maand, minder dan 10 procent van de gemiddelde energierekening in Nederland. Noem me elitair, maar als dat nou het belangrijkste argument is tegen warmtenetten, dan ben ik niet heel erg onder de indruk. Veel belangrijker lijkt me de vraag of warmtenetten een zinvolle bijdrage kunnen leveren in de strijd tegen klimaatverandering. (De conclusie van mijn analyse zal zijn: dat ligt aan de omstandigheden.)

Het is een tendens die ik de laatste tijd meer zie in het klimaatdebat. De focus komt steeds meer te liggen op de verdeling van de kosten. Natuurlijk moet daarover worden nagedacht, maar tegelijk zie ik dat deze kostenverdelingsvraag gebruikt wordt om broodnodige maatregelen uit te stellen. Bijvoorbeeld door Sybrand Buma, die een schisma zegt te vrezen tussen lage en hoge inkomens en daarom maar op de klimaatrem gaat staan.

Dat is zo dom. Zoals ik vorige week al aangaf in het kader van het Urgenda-vonnis, maakt uitstel van de benodigde maatregelen de energietransitie alleen maar duurder. En bovendien, als we er op zeker moment achter komen dat bepaalde personen of bedrijven een te groot deel van de kosten voor hun rekening krijgen, dan is daar via inkomensherverdeling of een vergroening van het belastingstelsel prima iets aan te doen.

14 euro per maand méér (ten opzichte van de allergoedkoopste gasaanbieder). In ruil daarvoor kan je woning van gas los en kan de Groningse gaskraan iets sneller dicht. Ik zou er wel mee kunnen leven. Ik hoor graag wat jij van 167 euro per jaar meer ten opzichte van de goedkoopste gasleverancier vindt.

Groetjes, Ties

ps. Ik wilde nog even het volgende met jullie delen. Afgelopen week werd in de eerste kamer een motie aangenomen, waarin het kabinet wordt opgeroepen om te onderzoeken hoe aardgasbelasting voor grootverbruikers verhoogd kan worden. Mede op basis van mijn verhalen over de gasbelasting. #impact.